WSSE Kraków - Informacja MPWIS o sytuacji epidemiologicznej w Małopolsce wg stanu na 20.10.2020 r., godzina 8:00

Narażenie na radon i produkty jego rozpadu

Narażenie ogółu ludności od naturalnych źródeł promienio­wania jonizującego  wynosi ok. 2,45 mSv/rok, co sta­nowi 63,5% całkowitej dawki skutecznej dla statystycznego mieszkańca Polski (3,86 mSv/rok). Największy udział w tym narażeniu ma radon i produk­ty jego rozpadu, od których statystyczny mieszkaniec Polski otrzymuje dawkę wynoszącą  ok. 1,20 mSv/rok.

Radon jest stałym składnikiem powietrza atmosferycznego i najcięższym gazem szlachetnym, jest niewidoczny, nie ma zapachu ani smaku. Najczęściej spotykamy w naturze jest izotop Radon-222, (oznaczony symbolem ²²²Rn).  Jego krótkożyciowe produkty rozpadu  mogą wnikać do naszego układu oddechowego wraz aerozolami z powietrza, a następnie ulegać dalszemu rozpadowi promieniotwórczemu. W ten sposób zwiększa się ryzyko wystąpienia zagrożenia dla zdrowia ludzkiego (nowotwory układu oddechowego), z uwagi na fakt, iż w trakcie rozpadu promieniotwórczego Radonu-222 emitowane jest krótko zasięgowe  i wysokoenergetyczne promieniowanie alfa. Radon Rn-222 i produkty jego rozpadu jest uznawany przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC) jako czynnik rakotwórczy klasy 1 (IARC, 2012 ).

Powiadomienia o wykonywaniu działalności związanej z narażeniem na promieniowanie jonizujące

Małopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny (zwany dalej: MPWIS) na podstawie art. 4 ust 1a ustawy Prawo atomowe  (Dz. U. z 2019 r. poz. 1792 z późn zm.) przypomina o obowiązku powiadamiania MPWIS o wykonywaniu działalności związanej z narażeniem na promieniowanie jonizujące
w poniższym zakresie:

• wykorzystaniu wód termalnych do produkcji energii,
• wydobywaniu lub przerobie fosforytów, w tym produkcji fosforu, kwasu fosforowego lub nawozów fosforowych,
• uzdatnianiu lub filtrowaniu wód podziemnych,
• produkcji surówki z rudy żelaza,
• pozyskiwaniu pierwiastków ziem rzadkich z monacytu,
• produkcji cyny, ołowiu lub miedzi,
• produkcji cyrkonu lub cyrkonii,
• 10) produkcji pigmentu TiO₂,
• eksploatacji elektrowni węglowych, w tym konserwacji kotłów,
• produkcji cementu, w tym konserwacji pieców klinkierowych,
• przerobie rudy niobu lub tantalu
• produkcji związków toru lub wytwarzaniu produktów zawierających tor,
• wykonywaniu pracy w miejscach pracy, w których, mimo podjęcia działań zgodnie z zasadą optymalizacji, stężenie radonu wewnątrz pomieszczeń w tych miejscach pracy przekracza poziom odniesienia, o którym mowa w art. 23b ustawy Prawo atomowe  *

* polegającej na wykonywaniu pracy w miejscach pracy niepodlegających nadzorowi organów nadzoru górniczego