Aktualności

20 PAŹDZIERNIKA – Światowy Dzień Osteoporozy

20 października przypada Światowy Dzień Osteoporozy mający na celu zwiększenie świadomości, poprawę profilaktyki, diagnostyki i leczenia osteoporozy oraz chorób metabolicznych kości. Pierwsze obchody zostały zorganizowane w 1996 r., przez Brytyjskie Narodowe Towarzystwo Osteoporozy (United Kingdom’s National Osteoporosis Society), przy wsparciu Komisji Europejskiej. Od roku 1997, dzień ten organizowany jest przez Międzynarodową Fundację Osteoporozy (International Osteoporosis Foundation).

Osteoporoza jest chorobą kości, w której dochodzi do ubytku masy kostnej, zmniejszenia gęstości oraz ich wytrzymałości. Kości stają się kruche i łatwo ulegają złamaniom.

Ubiegłoroczne święto poświęcone było kobietom w okresie pomenopauzalnym, natomiast tegoroczne święto skupia się na problemie, w kontekście płci męskiej.

Hasło przewodnie Światowego Dnia Osteoporozy w 2014 brzmi:

„Prawdziwy mężczyzno: buduj swoją siłę od wewnątrz”.

Więcej informacji znajdą Państwo w załączniku.

Natalia Synowska
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 17 października 2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 17 października 2014 r.

 

Pliki do pobrania:

PAŹDZIERNIK – MIESIĄC PROFILAKTYKI RAKA PIERSI

Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce.
W roku 2011 liczba zachorowań na raka piersi wyniosła 16 534 (co stanowiło ok. 23% wszystkich zachorowań Polek na nowotwory złośliwe w 2011r.)[1]. Od początku lat 60-tych w naszym kraju obserwuje się wzrost zachorowań w grupie kobiet na ten nowotwór.

Przyczyny występowania raka piersi u kobiet są trudne do ustalenia, jednak za czynniki mające wpływ na podwyższenie ryzyka zachorowania uważa się[2] [3]:

  • wiek,
  • występowanie raka piersi w rodzinie,
  • wczesny wiek pierwszej miesiączki,
  • późny wiek menopauzy,
  • pierwszy poród w późnym wieku,
  • długotrwałe stosowanie hormonalnej terapii zastępczej,
  • stosowanie doustnej antykoncepcji,
  • mutacja genów BRCA-1 i BRCA-2,
  • częste spożywanie alkoholu,
  • nadwaga i otyłość,
  • brak aktywności fizycznej.

Ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta z wiekiem, aż do siódmej dekady życia, po czym ulega zmniejszeniu. Największy wzrost zachorowań występuje się między 50. a 69. rokiem życia.

Nowotwory złośliwe piersi były przyczyną ok. 14% zgonów w populacji kobiet w 2011r. (5437 zgony) [4]. Ryzyko zgonu z powodu nowotworu piersi wzrasta wraz z wiekiem, dlatego ważnym jest, aby nowotwór został wykryty jak najwcześniej. Zdiagnozowanie raka piersi we wczesnym stadium rozwoju ma istotny wpływ na wyniki leczenia. Również świadomość wczesnych objawów raka piersi odgrywa kluczową rolę w leczeniu.

Dla wczesnego wykrywania raka piersi bardzo ważne znaczenie mają regularnie wykonywane badania diagnostyczne.

Samobadanie piersi, jest formą zalecaną, mającą na celu podniesienie świadomości kobiet, a także kontrolę własnego ciała. Obecnie najlepszą metodą stosowaną w celu wykrycia zmian w piersi jest MAMMOGAFIA, która polega na wykonaniu serii zdjęć gruczołu przy użyciu promieni rentgenowskich. Jej zdolność do uwidaczniania charakterystycznych zmian, pozwala na wczesne rozpoznanie raka piersi, a także innych patologii sutka.   

Badanie jest bezbolesne i nie wymaga szczególnego przygotowania. W dniu badania, nie powinno się używać dezodorantu, talku czy balsamu w okolicy górnej połowy ciała. Zaleca się wykonanie mammografii między 5-12 dniem cyklu.  

W ramach działań Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) realizowany jest Program Profilaktyki Raka Piersi, kierowany do kobiet w wieku 50-69 lat, które[5]:

  • nie miały wykonywanej mammografii w przeciągu ostatnich 24 miesięcy;
  • otrzymały w ramach Programu, w roku ubiegłym, pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania po upływie 12 mies.

W ramach programu, badania wykonywane są bezpłatnie, bez skierowania, co 2 lata. Kobiety z określonej grupy wiekowej, powinny zgłosić się do jednej z placówek, w której realizowany jest Program Profilaktyki Raka Piersi.

W Polsce przebadano łącznie 2 311 915 kobiety (stan na dzień 01.10.2014 r.), średnie objęcie badaniami mammograficznymi wyniosło 43,28% [6].

 

Wykaz wszystkich placówek, w których można wykonać mammografię, znajduje się na stronie:

http://www.nfz-krakow.pl/

 

 

Zachęcamy do zapoznania się z ulotką, przygotowaną przez NFZ:

http://www.nfz-krakow.pl/UserFiles/Mammo-1.jpg

http://www.nfz-krakow.pl/UserFiles/Mammo-2.jpg

 

Natalia Synowska
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 14.10.2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 14.10.2014 r.


[1] Krajowy Rejestr Nowotworów. [http://85.128.14.124/KRN/std_zach/default.asp]

[2] Polska Unia Onkologii [http://www.puo.pl/badania-profilaktyczne/rak-piersi]

[3] World Health Organization

[4] Krakowy Rejestr Nowotworów. [http://85.128.14.124/KRN/std_zg/default.asp]

[5] http://www.nfz-krakow.pl/

[6] profilaktykaraka.coi.waw.pl

Pliki do pobrania:

Ciekawostki zdrowotne – październik 2014

Elżbieta Kuras
Dział Zdrowia Publiznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 29 września 2014
Data ostatniej aktualizacji: 29 września 2014

KURS SPECJALIZACYJNY – „Promocja zdrowia. Główne problemy zdrowotne. Międzynarodowe problemy zdrowia” – 20 – 24 października 2014 r.

Dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie uprzejmie informuje, że w dniach 20-24 października 2014 r. odbędzie się kurs specjalizacyjny „Promocja zdrowia. Główne problemy zdrowotne. Międzynarodowe problemy zdrowia”, w ramach specjalizacji w dziedzinie zdrowie publiczne, dla osób posiadających tytuł zawodowy magistra, specjalizujących się w zdrowiu publicznym.

Kierownik naukowy kursu: dr Małgorzata Bała

Miejsce kursu: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie, ul. Prądnicka 76, 31-202 Kraków

Zgłoszenie na kurs :

W celu dokonania zgłoszenia na kurs, należy wypełnić załączony formularz zgłoszeniowy, a następnie przesłać go na adres e-mailowy:  oz@wsse.krakow.pl lub przefaksować na nr: (12) 416 20 93.

Formularz zgłoszeniowy należy przesłać do dnia 10 października br.

Płatność za udział w kursie:

Opłata za udział w kursie specjalizacyjnym wynosi  603,70 zł.

Szczegółowe informacje oraz zgłoszenia na kurs:

Grażyna Przeźmińska, tel. (12) 25 49 585, e-mail: oz@wsse.krakow.pl

 

UWAGA

W kursie mogą wziąć również udział osoby nie biorące udziału w Specjalizacji w dziedzinie Zdrowie Publiczne.

 

W załącznikach pliki do pobrania:

– FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY

– HARMONOGRAM KURSU

 

Grażyna Przeźmińska
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 24 września 2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 7 października 2014 r.

Pliki do pobrania:

28 WRZEŚNIA – ŚWIATOWY DZIEŃ WŚCIEKLIZNY

Każdego roku 28 września obchodzony jest Światowy Dzień Wścieklizny, który ma na celu propagowanie wiedzy na temat wścieklizny, zapobieganie i eliminacji tej choroby.

Wścieklizna jest chorobą odzwierzęcą (przenoszoną ze zwierząt na ludzi) wywoływaną przez wirus wścieklizny. Źródłem zakażenia mogą być dzikie zwierzęta, a także zwierzęta domowe – psy, koty.

Wirus przenoszony jest na ludzi poprzez bezpośredni kontakt ze śliną zakażonego zwierzęcia, zwykle poprzez  ugryzienie lub oślinienie nie uszkodzonej skóry lub błon śluzowych człowieka. Okres inkubacji choroby trwa zwykle od 1-3 miesięcy, jednak może wynosić nawet od 1 tygodnia do 1 roku.

Do pierwszych objawów choroby zalicza się gorączkę, ból głowy, nietypowe lub niewyjaśnione mrowienie, kłucie lub pieczenie w miejscu rany, nudności, niepokój, nadpobudliwość, a także wodowstręt czy światłowstręt. Ponieważ wirus rozprzestrzenia się przez centralny układ nerwowy, może rozwinąć się zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego. Po kilku dniach od wystąpienia objawów choroby następuje śmierć na skutek zatrzymania „sercowo-oddechowego”. Czas od wystąpienia choroby do śmierci chorego jest bardzo krótki, dlatego tak ważna jest szybka reakcja, zgłoszenie się do lekarza zaraz po ugryzieniu przez zwierzę, co do którego występuje podejrzenie, ze jest zakażone wirusem lub chore.

Wścieklizna jest chorobą, której można w 100% zapobiec, jednak na świecie nadal umiera na nią ok. 60 tys., pomimo, iż są dostępne środki niezbędne do walki z wirusem.

Skuteczne leczenie zaraz po wystąpieniu narażenia (ugryzienie, bezpośredni kontakt ze śliną zwierzęcia) może zapobiec wystąpieniu objawów i śmierci.

 Profilaktyka po ekspozycji na wirus składa się z:

·         miejscowego leczenia ran, zapoczątkowanego zaraz po ugryzieniu (dokładne oczyszczenie ran),

·         podania szczepionki przeciwko wściekliźnie, spełniającej normy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO),

·         jeśli występują wskazania medyczne – podania immunoglobuliny przeciwko wściekliźnie.

Niezmiernie ważne jest szybkie, miejscowe leczenie wszystkich ran, które mogą być zakażone wirusem wścieklizny. Zalecane procedury pierwszej pomocy obejmują natychmiastowe i dokładne płukanie i przemywanie rany wodą z mydłem przez min. 15 min. lub innymi substancjami, które zabijają wirusa wścieklizny.

Zapobieganie

Najbardziej opłacalną strategią zapobiegania wściekliźnie u ludzi jest stosowanie szczepień przeciwko wściekliźnie u psów. Właściciele zwierząt powinni pamiętać o obowiązku szczepienia psów oraz odbywać systematyczne wizyty u lekarza weterynarii (Dz. U. 2008 nr 213 poz. 1342).

Prewencyjne szczepienie przed ekspozycją jest również zalecane dla osób wykonujących zawód zaliczany do grupy wysokiego ryzyka, takich jak: pracownicy laboratoriów zajmujący się wścieklizną, weterynarze, osoby mające kontakt z dzikimi zwierzętami (np. pracownicy zoo).

W Polsce w 2013r. nie odnotowano przypadku zachorowania człowieka na wściekliznę. Ostatni przypadek został zgłoszony w 2002r. w woj. podkarpackim, jednak biorąc pod uwagę fakt, iż na terenie woj. małopolskiego występują ogniska wścieklizny rozpoznane u zwierząt dzikich i domowych, w 2013 r. zaszczepiono 1173 osoby[1].

Artykuł powstał na podstawie danych zamieszczonych na stronie WHO: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs099/en/

Natalia Synowska
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 24 września 2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 24 września 2014 r.


[1] Stan Sanitarny woj. małopolskiego w 2013r.

Pliki do pobrania:

Podsumowanie VIII edycji programu „Trzymaj Formę!”

W związku z zakończeniem VIII edycji ogólnopolskiego programu edukacyjnego „Trzymaj Formę!”  w załączeniu przedstawiamy podsumowanie realizacji programu w Małopolsce.

Magdalena Droździk
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 23.09.2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 23.09.2014 r.

Podsumowanie IV edycji programu edukacyjnego „Znajdź właściwe rozwiązanie”

W związku z zakończeniem IV edycji programu profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej i gimnazjum pt. „Znajdź właściwe rozwiązanie” przedstawiamy podsumowanie programu w woj. małopolskim. w roku szkolnym 2013/2014 – w załączeniu prezentacja z realizacji programu w roku szkolnym 2013/2014.

Bogusława Żołyńska
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzania: 12.09.2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 12.09.2014 r.

Podsumowanie IV edycji programu edukacyjnego „Nie pal przy mnie, proszę”

W związku z zakończeniem IV edycji programu edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III szkół podstawowych „Nie pal przy mnie, proszę” w załączeniu przedstawiamy podsumowanie realizacji programu w woj. małopolskim w roku szkolnym 2013/2014.

Magdalena Droździk
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 11.09.2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 11.09.2014 r.

BEZPŁATNE SZKOLENIE OTWARTE – Bezpieczne grzybobranie – 23, 24, 25 września 2014 r.

Grzyby odgrywają dużą rolę jako środek spożywczy. Zbieramy je dla walorów smakowych i aromatycznych, urozmaicają posiłki i są doskonałą przyprawą. Owocniki grzybów odznaczają się różnorodnością kształtów, barwą i wielkością. Najczęściej zbierane przez nas to grzyby kapeluszowe.

Aby uniknąć zatrucia grzybami należy przede wszystkim nauczyć się rozpoznawać gatunki grzybów i umieć odróżnić grzyby jadalne od podobnych do nich grzybów trujących.

Miłośnik grzybów musi mieć całkowitą pewność że nie zje grzybów trujących, dlatego też

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie zaprasza na bezpłatne szkolenie dotyczące zagadnień związanych z bezpiecznym zbieraniem grzybów.

Miejsce szkolenia: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie, ul. Prądnicka 76, sala 3

Terminy szkolenia: 23 września, 24 września i 25 września 2014 r., od godziny 12:00 do 14:30

Uczestnicy: wszyscy zainteresowani tematyką związaną z grzybami i bezpieczeństwem ich zbierania.

Warunki uczestnictwa:  zgłoszenia przyjmowane będą telefonicznie (12 25 49 429, w godzinach od 7:30 do 15:05) oraz drogą mailową (pp@wsse.krakow.pl) do dnia 22 września. W zgłoszeniu należy podać imię i nazwisko oraz wybrany termin szkolenia. O uczestnictwie decyduje kolejność zgłoszeń.

Organizator zastrzega sobie prawo do odwołania szkolenia w skutek zgłoszenia się niewystarczającej liczby uczestników.

Zajęcia poprowadzą:

Pani Halina Hawryluk – Grzyboznawca w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie
Pan Piotr Pokrzywa – kierownik Oddziału Nadzoru Higieny Żywności, Żywienia i Procesów Nauczania WSSE w Krakowie
Pan dr n. med. Piotr Hydzik – kierownik Oddziału Toksykologii  Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, Konsultant wojewódzki ds. toksykologii klinicznej (tylko 24 września!)

 

Elżbieta Kuras
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 11.09.2014
Data ostatniej aktualizacji: 11.09.2014

Źródło grafik: Clipart

Pliki do pobrania:

Podsumowanie I edycji programu edukacyjnego „ARS, czyli jak dbać o miłość?”

W związku z zakończeniem I edycji programu edukacyjnego „ARS, czyli jak dbać o miłość?” realizowanego w ramach Projektu KIK/68 pn. „Profilaktyczny program w zakresie przecwidziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” w załączeniu zbiorcza informacja z realizacji programu w woj. małopolskim w roku szkolnym 2013/2014.

Agnieszka Hejmo
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
data wprowadzenie: 11.09.2014 r.
data ostatniej aktualizacji: 11.09.2014 r.