PAŹDZIERNIK – MIESIĄC PROFILAKTYKI RAKA PIERSI

Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce.
W roku 2011 liczba zachorowań na raka piersi wyniosła 16 534 (co stanowiło ok. 23% wszystkich zachorowań Polek na nowotwory złośliwe w 2011r.)[1]. Od początku lat 60-tych w naszym kraju obserwuje się wzrost zachorowań w grupie kobiet na ten nowotwór.

Przyczyny występowania raka piersi u kobiet są trudne do ustalenia, jednak za czynniki mające wpływ na podwyższenie ryzyka zachorowania uważa się[2] [3]:

  • wiek,
  • występowanie raka piersi w rodzinie,
  • wczesny wiek pierwszej miesiączki,
  • późny wiek menopauzy,
  • pierwszy poród w późnym wieku,
  • długotrwałe stosowanie hormonalnej terapii zastępczej,
  • stosowanie doustnej antykoncepcji,
  • mutacja genów BRCA-1 i BRCA-2,
  • częste spożywanie alkoholu,
  • nadwaga i otyłość,
  • brak aktywności fizycznej.

Ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta z wiekiem, aż do siódmej dekady życia, po czym ulega zmniejszeniu. Największy wzrost zachorowań występuje się między 50. a 69. rokiem życia.

Nowotwory złośliwe piersi były przyczyną ok. 14% zgonów w populacji kobiet w 2011r. (5437 zgony) [4]. Ryzyko zgonu z powodu nowotworu piersi wzrasta wraz z wiekiem, dlatego ważnym jest, aby nowotwór został wykryty jak najwcześniej. Zdiagnozowanie raka piersi we wczesnym stadium rozwoju ma istotny wpływ na wyniki leczenia. Również świadomość wczesnych objawów raka piersi odgrywa kluczową rolę w leczeniu.

Dla wczesnego wykrywania raka piersi bardzo ważne znaczenie mają regularnie wykonywane badania diagnostyczne.

Samobadanie piersi, jest formą zalecaną, mającą na celu podniesienie świadomości kobiet, a także kontrolę własnego ciała. Obecnie najlepszą metodą stosowaną w celu wykrycia zmian w piersi jest MAMMOGAFIA, która polega na wykonaniu serii zdjęć gruczołu przy użyciu promieni rentgenowskich. Jej zdolność do uwidaczniania charakterystycznych zmian, pozwala na wczesne rozpoznanie raka piersi, a także innych patologii sutka.   

Badanie jest bezbolesne i nie wymaga szczególnego przygotowania. W dniu badania, nie powinno się używać dezodorantu, talku czy balsamu w okolicy górnej połowy ciała. Zaleca się wykonanie mammografii między 5-12 dniem cyklu.  

W ramach działań Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) realizowany jest Program Profilaktyki Raka Piersi, kierowany do kobiet w wieku 50-69 lat, które[5]:

  • nie miały wykonywanej mammografii w przeciągu ostatnich 24 miesięcy;
  • otrzymały w ramach Programu, w roku ubiegłym, pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania po upływie 12 mies.

W ramach programu, badania wykonywane są bezpłatnie, bez skierowania, co 2 lata. Kobiety z określonej grupy wiekowej, powinny zgłosić się do jednej z placówek, w której realizowany jest Program Profilaktyki Raka Piersi.

W Polsce przebadano łącznie 2 311 915 kobiety (stan na dzień 01.10.2014 r.), średnie objęcie badaniami mammograficznymi wyniosło 43,28% [6].

 

Wykaz wszystkich placówek, w których można wykonać mammografię, znajduje się na stronie:

http://www.nfz-krakow.pl/

 

 

Zachęcamy do zapoznania się z ulotką, przygotowaną przez NFZ:

http://www.nfz-krakow.pl/UserFiles/Mammo-1.jpg

http://www.nfz-krakow.pl/UserFiles/Mammo-2.jpg

 

Natalia Synowska
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 14.10.2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 14.10.2014 r.


[1] Krajowy Rejestr Nowotworów. [http://85.128.14.124/KRN/std_zach/default.asp]

[2] Polska Unia Onkologii [http://www.puo.pl/badania-profilaktyczne/rak-piersi]

[3] World Health Organization

[4] Krakowy Rejestr Nowotworów. [http://85.128.14.124/KRN/std_zg/default.asp]

[5] http://www.nfz-krakow.pl/

[6] profilaktykaraka.coi.waw.pl

Pliki do pobrania: