Zachorowania na COVID-19 (zapalenie płuc spowodowane nowym koronawirusem SARS-CoV-2)
W dniu 31 grudnia 2019 r. w Wuhan, w prowincji Hubei, w Chinach zgłoszono grupę przypadków zapalenia płuc o nieznanej etiologii. W dniu 9 stycznia 2020 r. Chińskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób ogłosiło, że czynnikiem, który wywołał epidemię choroby (COVID-19) jest nowy koronawirus (SARS-CoV-2).
W okresie od 31 grudnia 2019 r. do 23 kwietnia 2020 r. odnotowano łącznie 2 588 068 potwierdzonych przypadków COVID-19, w tym 182 808 zgonów (7,1%) (Tab.1).
Najwięcej zgonów zgłoszono w następujących krajach: Stany Zjednoczone (46 784), Włochy (25 085), Hiszpania (21 717), Francja (21 340), Wielka Brytania (18 100) i Belgia (6 262).
Tab.1. Geograficzne rozmieszczenie przypadków COVID-19 według stanu na dzień 23 kwietnia 2020 r. (ECDC)
| Region | Places reporting cases | Cases | Deaths | Confirmed cases in the last 14 days |
| Africa | Algeria | 2910 | 402 | 1338 |
| Africa | Angola | 24 | 2 | 5 |
| Africa | Benin | 54 | 1 | 28 |
| Africa | Botswana | 22 | 1 | 15 |
| Africa | Burkina_Faso | 609 | 39 | 195 |
| Africa | Burundi | 11 | 1 | 8 |
| Africa | Cameroon | 1163 | 43 | 433 |
| Africa | Cape_Verde | 73 | 1 | 66 |
| Africa | Central_African_Republic | 16 | 0 | 6 |
| Africa | Chad | 34 | 0 | 24 |
| Africa | Congo | 186 | 6 | 126 |
| Africa | Cote_dIvoire | 952 | 14 | 568 |
| Africa | Democratic_Republic_of_the_Congo | 377 | 25 | 194 |
| Africa | Djibouti | 974 | 2 | 839 |
| Africa | Egypt | 3490 | 264 | 1930 |
| Africa | Equatorial_Guinea | 83 | 0 | 65 |
| Africa | Eritrea | 39 | 0 | 6 |
| Africa | Eswatini | 31 | 1 | 19 |
| Africa | Ethiopia | 116 | 3 | 61 |
| Africa | Gabon | 166 | 1 | 133 |
| Africa | Gambia | 10 | 1 | 6 |
| Africa | Ghana | 1154 | 9 | 841 |
| Africa | Guinea | 761 | 6 | 597 |
| Africa | Guinea_Bissau | 50 | 0 | 17 |
| Africa | Kenya | 303 | 14 | 124 |
| Africa | Liberia | 101 | 8 | 70 |
| Africa | Libya | 59 | 1 | 38 |
| Africa | Madagascar | 121 | 0 | 28 |
| Africa | Malawi | 23 | 3 | 15 |
| Africa | Mali | 293 | 17 | 234 |
| Africa | Mauritania | 7 | 1 | 1 |
| Africa | Mauritius | 329 | 9 | 56 |
| Africa | Morocco | 3377 | 149 | 2102 |
| Africa | Mozambique | 41 | 0 | 24 |
| Africa | Namibia | 16 | 0 | 0 |
| Africa | Niger | 662 | 22 | 320 |
| Africa | Nigeria | 873 | 28 | 597 |
| Africa | Rwanda | 153 | 0 | 43 |
| Africa | Sao_Tome_and_Principe | 7 | 0 | 3 |
| Africa | Senegal | 442 | 6 | 198 |
| Africa | Seychelles | 11 | 0 | 1 |
| Africa | Sierra_Leone | 61 | 0 | 54 |
| Africa | Somalia | 286 | 14 | 278 |
| Africa | South_Africa | 3635 | 65 | 1790 |
| Africa | South_Sudan | 4 | 0 | 2 |
| Africa | Sudan | 140 | 13 | 126 |
| Africa | Togo | 88 | 6 | 18 |
| Africa | Tunisia | 901 | 38 | 278 |
| Africa | Uganda | 61 | 0 | 8 |
| Africa | United_Republic_of_Tanzania | 285 | 10 | 260 |
| Africa | Zambia | 74 | 3 | 35 |
| Africa | Zimbabwe | 28 | 3 | 17 |
| America | Anguilla | 3 | 0 | 0 |
| America | Antigua_and_Barbuda | 24 | 3 | 9 |
| America | Argentina | 3276 | 159 | 1481 |
| America | Aruba | 100 | 2 | 23 |
| America | Bahamas | 70 | 9 | 30 |
| America | Barbados | 76 | 6 | 13 |
| America | Belize | 18 | 2 | 10 |
| America | Bermuda | 99 | 5 | 60 |
| America | Bolivia | 672 | 40 | 408 |
| America | Bonaire, Saint Eustatius and Saba | 6 | 0 | 4 |
| America | Brazil | 45757 | 2906 | 29830 |
| America | British_Virgin_Islands | 5 | 1 | 2 |
| America | Canada | 40179 | 1974 | 20905 |
| America | Cayman_Islands | 66 | 1 | 21 |
| America | Chile | 11296 | 160 | 5750 |
| America | Colombia | 4356 | 206 | 2302 |
| America | Costa_Rica | 681 | 6 | 179 |
| America | Cuba | 1189 | 40 | 732 |
| America | Curaçao | 14 | 1 | 0 |
| America | Dominica | 16 | 0 | 1 |
| America | Dominican_Republic | 5300 | 260 | 3189 |
| America | Ecuador | 10850 | 537 | 6400 |
| America | El_Salvador | 237 | 8 | 134 |
| America | Falkland_Islands_(Malvinas) | 12 | 0 | 7 |
| America | Greenland | 11 | 0 | 0 |
| America | Grenada | 15 | 0 | 3 |
| America | Guatemala | 342 | 10 | 255 |
| America | Guyana | 67 | 7 | 30 |
| America | Haiti | 62 | 4 | 35 |
| America | Honduras | 519 | 47 | 176 |
| America | Jamaica | 252 | 6 | 189 |
| America | Mexico | 10544 | 970 | 7363 |
| America | Montserrat | 11 | 0 | 2 |
| America | Nicaragua | 10 | 2 | 4 |
| America | Panama | 4992 | 144 | 2464 |
| America | Paraguay | 213 | 9 | 89 |
| America | Peru | 19250 | 530 | 14908 |
| America | Puerto_Rico | 1298 | 64 | 678 |
| America | Saint_Kitts_and_Nevis | 15 | 0 | 4 |
| America | Saint_Lucia | 15 | 0 | 1 |
| America | Saint_Vincent_and_the_Grenadines | 13 | 0 | 5 |
| America | Sint_Maarten | 73 | 12 | 33 |
| America | Suriname | 10 | 1 | 0 |
| America | Trinidad_and_Tobago | 115 | 8 | 8 |
| America | Turks_and_Caicos_islands | 11 | 1 | 3 |
| America | United_States_of_America | 842629 | 46784 | 410497 |
| America | United_States_Virgin_Islands | 54 | 3 | 9 |
| America | Uruguay | 549 | 12 | 123 |
| America | Venezuela | 288 | 10 | 121 |
| Asia | Afghanistan | 1176 | 40 | 753 |
| Asia | Bahrain | 2007 | 7 | 1184 |
| Asia | Bangladesh | 3772 | 120 | 3554 |
| Asia | Bhutan | 7 | 0 | 2 |
| Asia | Brunei_Darussalam | 138 | 1 | 3 |
| Asia | Cambodia | 122 | 0 | 4 |
| Asia | China | 83876 | 4636 | 1006 |
| Asia | India | 21393 | 681 | 15659 |
| Asia | Indonesia | 7418 | 635 | 4462 |
| Asia | Iran | 85996 | 5391 | 21410 |
| Asia | Iraq | 1602 | 83 | 400 |
| Asia | Israel | 14592 | 191 | 5188 |
| Asia | Japan | 11772 | 287 | 7515 |
| Asia | Jordan | 428 | 7 | 70 |
| Asia | Kazakhstan | 2191 | 19 | 1432 |
| Asia | Kuwait | 2248 | 13 | 1393 |
| Asia | Kyrgyzstan | 631 | 8 | 351 |
| Asia | Laos | 19 | 0 | 4 |
| Asia | Lebanon | 682 | 22 | 107 |
| Asia | Malaysia | 5532 | 93 | 1413 |
| Asia | Maldives | 85 | 0 | 66 |
| Asia | Mongolia | 35 | 0 | 19 |
| Asia | Myanmar | 127 | 5 | 105 |
| Asia | Nepal | 45 | 0 | 36 |
| Asia | Oman | 1614 | 8 | 1195 |
| Asia | Pakistan | 9749 | 209 | 5427 |
| Asia | Palestine | 335 | 2 | 72 |
| Asia | Philippines | 6710 | 446 | 2840 |
| Asia | Qatar | 7141 | 10 | 4931 |
| Asia | Saudi_Arabia | 12772 | 114 | 9840 |
| Asia | Singapore | 10141 | 12 | 8518 |
| Asia | South_Korea | 10702 | 240 | 279 |
| Asia | Sri_Lanka | 330 | 7 | 141 |
| Asia | Syria | 42 | 3 | 23 |
| Asia | Taiwan | 426 | 6 | 47 |
| Asia | Thailand | 2839 | 50 | 416 |
| Asia | Timor_Leste | 23 | 0 | 22 |
| Asia | Turkey | 98674 | 2376 | 60448 |
| Asia | United_Arab_Emirates | 8238 | 52 | 5579 |
| Asia | Uzbekistan | 1716 | 7 | 1161 |
| Asia | Vietnam | 268 | 0 | 17 |
| Asia | Yemen | 1 | 0 | 1 |
| Europe | Albania | 634 | 27 | 234 |
| Europe | Andorra | 723 | 37 | 159 |
| Europe | Armenia | 1523 | 24 | 642 |
| Europe | Austria | 14924 | 494 | 1955 |
| Europe | Azerbaijan | 1518 | 20 | 696 |
| Europe | Belarus | 7281 | 58 | 6215 |
| Europe | Belgium | 41889 | 6262 | 18486 |
| Europe | Bosnia_and_Herzegovina | 1367 | 52 | 551 |
| Europe | Bulgaria | 1024 | 49 | 431 |
| Europe | Croatia | 1950 | 48 | 607 |
| Europe | Cyprus | 790 | 17 | 264 |
| Europe | Czechia | 7136 | 210 | 1824 |
| Europe | Denmark | 7912 | 384 | 2510 |
| Europe | Estonia | 1559 | 44 | 374 |
| Europe | Faroe_Islands | 185 | 0 | 1 |
| Europe | Finland | 4129 | 149 | 1642 |
| Europe | France | 119151 | 21340 | 37103 |
| Europe | Georgia | 416 | 5 | 205 |
| Europe | Germany | 148046 | 5094 | 39844 |
| Europe | Gibraltar | 133 | 4 | 13 |
| Europe | Greece | 2408 | 121 | 524 |
| Europe | Guernsey | 243 | 10 | 62 |
| Europe | Holy_See | 9 | 0 | 1 |
| Europe | Hungary | 2284 | 225 | 1304 |
| Europe | Iceland | 1785 | 10 | 169 |
| Europe | Ireland | 16671 | 769 | 10447 |
| Europe | Isle_of_Man | 307 | 15 | 149 |
| Europe | Italy | 187327 | 25085 | 47905 |
| Europe | Jersey | 255 | 18 | 85 |
| Europe | Kosovo | 630 | 18 | 446 |
| Europe | Latvia | 761 | 11 | 184 |
| Europe | Liechtenstein | 82 | 1 | 3 |
| Europe | Lithuania | 1398 | 38 | 486 |
| Europe | Luxembourg | 3654 | 80 | 620 |
| Europe | Malta | 444 | 3 | 145 |
| Europe | Moldova | 2778 | 76 | 1604 |
| Europe | Monaco | 98 | 3 | 17 |
| Europe | Montenegro | 315 | 5 | 66 |
| Europe | Netherlands | 34842 | 4054 | 14293 |
| Europe | North_Macedonia | 1259 | 56 | 642 |
| Europe | Norway | 7250 | 169 | 1240 |
| Europe | Poland | 10169 | 426 | 4964 |
| Europe | Portugal | 21982 | 785 | 8841 |
| Europe | Romania | 9710 | 508 | 4949 |
| Europe | Russia | 57999 | 513 | 49327 |
| Europe | San_Marino | 488 | 40 | 180 |
| Europe | Serbia | 7114 | 134 | 4448 |
| Europe | Slovakia | 1244 | 14 | 562 |
| Europe | Slovenia | 1353 | 79 | 262 |
| Europe | Spain | 208389 | 21717 | 61699 |
| Europe | Sweden | 16004 | 1937 | 7585 |
| Europe | Switzerland | 28186 | 1216 | 5476 |
| Europe | Ukraine | 7170 | 187 | 5502 |
| Europe | United_Kingdom | 133495 | 18100 | 72762 |
| Oceania | Australia | 6654 | 74 | 602 |
| Oceania | Fiji | 18 | 0 | 3 |
| Oceania | French_Polynesia | 57 | 0 | 6 |
| Oceania | Guam | 137 | 5 | 12 |
| Oceania | New_Caledonia | 18 | 0 | 0 |
| Oceania | New_Zealand | 1112 | 16 | 120 |
| Oceania | Northern_Mariana_Islands | 14 | 2 | 3 |
| Oceania | Papua_New_Guinea | 8 | 0 | 6 |
| Other | Cases_on_an_international_conveyance_Japan | 696 | 7 | 0 |
| Total | 2588068 | 182808 | 1111280 |
Ryc.1. Mapa geograficznego rozmieszczenia przypadków COVID-19 według stanu na dzień 23 kwietnia 2020 r. (ECDC)
Ryc.2. Geograficzne rozmieszczenie przypadków COVID-19 według stanu na dzień 23 kwietnia 2020 r. (ECDC)
Ryc. 3. Mapa geograficznego rozmieszczenia skumulowanej liczby przypadków COVID-19 na 100 000 ludności, według stanu na dzień 23 kwietnia 2020 r. (ECDC)
Ryc. 4. Mapa geograficznego rozmieszczenia skumulowanej, 14-dniowej liczby przypadków COVID-19 na 100 000 ludności, według stanu na dzień 23 kwietnia 2020 r. (ECDC)
Ryc.5. Mapa geograficznego rozmieszczenia przypadków COVID-19 w UE/EOG i Wielkiej Brytanii, według stanu na dzień 23 kwietnia 2020 r. (ECDC)
Tab. 2 Geograficzne rozmieszczenie przypadków COVID-19 w UE/EOG i Wielkiej Brytanii, według stanu na dzień 23 kwietnia 2020 r. (ECDC)
| EU/EEA and the UK | Sum of Cases | Sum of Deaths | Reported cases per 100 000 population | Reported deaths per 100 000 population |
| Spain | 208389 | 21717 | 446.0023 | 46.47958 |
| Italy | 187327 | 25085 | 309.9835 | 41.50996 |
| Germany | 148046 | 5094 | 178.5237 | 6.142684 |
| United_Kingdom | 133495 | 18100 | 200.7776 | 27.22255 |
| France | 119151 | 21340 | 177.8712 | 31.85681 |
| Belgium | 41889 | 6262 | 366.7374 | 54.8237 |
| Netherlands | 34842 | 4054 | 202.2051 | 23.52734 |
| Portugal | 21982 | 785 | 213.796 | 7.634878 |
| Ireland | 16671 | 769 | 343.4837 | 15.84422 |
| Sweden | 16004 | 1937 | 157.1612 | 19.02157 |
| Austria | 14924 | 494 | 168.6892 | 5.58379 |
| Poland | 10169 | 426 | 26.77564 | 1.121686 |
| Romania | 9710 | 508 | 49.86152 | 2.608615 |
| Denmark | 7912 | 384 | 136.4739 | 6.623606 |
| Norway | 7250 | 169 | 136.4234 | 3.180077 |
| Czechia | 7136 | 210 | 67.15796 | 1.976341 |
| Finland | 4129 | 149 | 74.82716 | 2.700229 |
| Luxembourg | 3654 | 80 | 601.2558 | 13.16378 |
| Greece | 2408 | 121 | 22.44663 | 1.127925 |
| Hungary | 2284 | 225 | 23.38059 | 2.303255 |
| Croatia | 1950 | 48 | 47.68426 | 1.173766 |
| Iceland | 1785 | 10 | 504.8448 | 2.828262 |
| Estonia | 1559 | 44 | 118.027 | 3.331103 |
| Lithuania | 1398 | 38 | 50.11592 | 1.362235 |
| Slovenia | 1353 | 79 | 65.44541 | 3.821276 |
| Slovakia | 1244 | 14 | 22.83821 | 0.257022 |
| Bulgaria | 1024 | 49 | 14.57814 | 0.697587 |
| Cyprus | 790 | 17 | 66.42758 | 1.429454 |
| Latvia | 761 | 11 | 39.50083 | 0.570971 |
| Malta | 444 | 3 | 91.82471 | 0.620437 |
| Liechtenstein | 82 | 1 | 216.3018 | 2.637826 |
| Total | 1009762 | 108223 |
Spośród potwierdzonych przypadków COVID-19 w Chinach, 3,8% (1716/44672) stanowili pracownicy opieki zdrowotnej. Spośród nich 14,8% miało ciężką postać choroby lub było w stanie krytycznym, a 5% osób z ciężką postacią choroby zmarło. Najnowsze dane z Włoch pokazują, że 9% przypadków COVID-19 to pracownicy opieki zdrowotnej, a w regionie Lombardii do 20%. W Hiszpanii pracownicy opieki zdrowotnej stanowią aż 26% przypadków COVID-19. W holenderskim badaniu pracownicy opieki zdrowotnej zostali przebadani dobrowolnie na COVID-19, a 6% z nich uzyskało wynik pozytywny.
Objawy COVID-19
Objawy COVID-19 obejmowały gorączkę, kaszel, duszności, ból mięśni, zmęczenie. Badania RTG klatki piersiowej wykazały typowe cechy wirusowego zapalenia płuc z rozlanymi obustronnymi naciekami.
Zgodnie z danymi WHO z dnia 1 marca 2020 r., większość pacjentów z COVID-19 to osoby dorosłe. Spośród 44672 pacjentów z Chin z potwierdzoną infekcją, 2,1% było w wieku poniżej 20 lat. Najczęściej zgłaszanymi objawami były gorączka, suchy kaszel i duszność, a większość pacjentów (80%) doświadczyła łagodnej postaci choroby. U około 14% zakażenie przebiegało w postaci ciężkiej choroby, a 5% chorych było w stanie krytycznym. Wczesne doniesienia sugerowały, iż nasilenie się choroby powiązane jest z wiekiem (> 60 lat) i chorobą współistniejącą.
Do 6 kwietnia 2020 r. do Europejskiego Systemu Nadzoru (TESSy) zgłoszono 325 843 przypadki COVID-19 potwierdzone laboratoria. Informacje na temat objawów były dostępne dla 58 277 przypadków z 11 krajów; większość (99,8%) tych przypadków pochodziła z Niemiec. Wśród tych przypadków najczęściej zgłaszanym objawem klinicznym była gorączka (35%), suchy lub mokry kaszel (16%), ból gardła (9,1%), ogólne osłabienie (5,3%) i ból (3,5%).
Dzieci stanowiły bardzo mały odsetek z 266 393 przypadków zgłoszonych do TESSy do dnia 6 kwietnia (o znanym wieku (<10 lat (1,1%), 10–19 lat (2,5%)). Wśród dzieci dominują Łagodne objawy oddechowe lub żołądkowo-jelitowe.
Ciężka postać choroby i hospitalizacja
W Chinach i Stanach Zjednoczonych hospitalizacja wystąpiła w 10,6% i 20,7–31,4% zgłoszonych przypadków COVID-19. Doniesiono, że mediana długości pobytu na oddziałach intensywnej terapii wynosi około siedmiu dni dla osób, które przeżyły, i ośmiu dni dla osób, które zmarły.
Według danych z Wielkiej Brytanii, bazując na 690 przypadkach osób w stanie krytycznym, pobyt na oddziale intensywnej terapii wyniósł 4 dni dla osób, które przeżyły i 5 dni dla osób, które zmarły.
Wśród wszystkich przypadków z krajów UE/EOG i Wielkiej Brytanii:
- Hospitalizacja wystąpiła w 32% (48 755 z 152 375) przypadków zgłoszonych z 26 krajów.
- Ciężka choroba (wymagająca intensywnej terapii i / lub wsparcia układu oddechowego) stanowi 2 859 z 120 788 (2,4%) przypadków zgłoszonych z 16 krajów.
Wśród hospitalizowanych przypadków:
- Ciężką chorobę zgłoszono w 9,2% (3 567 z 38 960) przypadków hospitalizowanych z 19 krajów.
- Śmierć nastąpiła w 1005 spośród 9368 (11%) przypadków hospitalizowanych z 21 krajów.
Odsetki hospitalizacji według wieku we wszystkich przypadkach na podstawie danych TESSy wykazały podwyższone ryzyko wśród osób w wieku 60 lat i starszych.
Grupy podwyższonego ryzyku wystąpienia ciężkiej postaci choroby i śmierci
Bezwzględna liczba zgonów była wyższa wśród osób w wieku powyżej 65 lat. Osoby w wieku 65–79 lat stanowiły 44% wszystkich zgonów, a osoby w wieku 80 lat i powyżej – 46%.
Dane z Włoch, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii i Holandii potwierdzają wcześniejsze doniesienia dot. grup podwyższonym ryzyku wystąpienia ciężkiej postaci choroby i śmierci. Do tych grup należą osoby starsze powyżej 70. roku życia oraz osoby z chorobami współistniejącymi, takimi jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca , choroby sercowo-naczyniowe, przewlekłe choroby układu oddechowego, stan upośledzenia odporności, choroba nowotworowa oraz otyłość (73,4% osób w stanie krytycznym z BMI 30–40+).
Przenoszenie
Wirus przenosi się drogą kropelkową.
RNA wirusa wykrywano w kale , krwi pełnej , surowicy , ślinie, próbkach z noso-gardzieli i moczu. Należy zauważyć, że wykrycie RNA wirusa za pomocą PCR nie jest równoznaczne z zakaźnością, chyba że zakaźne cząsteczki wirusa zostaną potwierdzone przez izolację wirusa i hodowlę z poszczególnych próbek.
Okres inkubacji
Okres inkubacji trwa najczęściej 5–6 dni (1–14 dni). W jednym z badań wykazano, że u 97,5% osób z zakażeniem SARS-CoV-2 objawy kompatybilne z COVID-19 pojawiają się w ciągu 11,5 dnia.
Zapobieganie i kontrola zakażeń w społeczeństwie
Istnieją dowody, bazujące na innych zakażeniach układu oddechowego, że środki podejmowane przez dane osoby, takie jak rygorystyczna higiena rąk, odpowiednie zasady ochrony podczas kaszlu i kichania oraz stosowanie masek na twarz, podczas choroby, przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka przeniesienia/zakażenia SARS-CoV-2.
- Rygorystyczne mycie rąk, unikanie dotykania twarzy, oczu i ust oraz odpowiednie zasady ochrony podczas kaszlu i kichania są nadal zalecane jako jedne z głównych środków zapobiegania i kontroli zakażeń w społeczeństwie.
- Stosowanie medycznych masek na twarz powinno być traktowane priorytetowo dla pracowników opieki zdrowotnej. Ponadto, gdy maska jest noszona przez osobę z objawami oddechowymi, zmniejsza ryzyko zarażenia innych przed zasięgnięciem porady lekarskiej, podczas oceny lekarskiej i do momentu umieszczenia w izolacji.
- Stosowanie masek na twarz w miejscach publicznych może służyć jako środek kontroli źródła zakażenia, w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się infekcji w społeczeństwie poprzez minimalizację wydalania kropelek oddechowych przez osoby zakażone, u których nie wystąpiły jeszcze objawy lub u których nie występują objawy.
- Używanie masek na twarz przez społeczeństwo powinno być traktowane jedynie jako środek uzupełniający, a nie jako zamiennik zalecanych już środków zapobiegawczych, w tym zachowanie bezpiecznej odległości, odpowiednie zasady ochrony podczas kaszlu i kichania, skrupulatna higiena rąk i unikanie dotykania twarzy, nosa, oczu i ust.
- Można rozważyć użycie niemedycznych masek na twarz, zwłaszcza jeśli – ze względu na problemy z zaopatrzeniem – medyczne maski na twarz muszą być traktowane priorytetowo w celu użycia ich jako środki ochrony indywidualnej dla pracowników opieki zdrowotnej.
- Odpowiednie stosowanie masek na twarz jest kluczem do skutecznych działań zapobiegawczych i można je poprawić poprzez kampanie edukacyjne.
Koronawirus SARS-CoV-2 jest wirusem osłonkowym, podatnym na działanie wszystkich rozpuszczalników lipidów (tłuszczów). Należy pamiętać o częstym myciu rąk wodą z mydłem lub dezynfekować je środkiem na bazie alkoholu.
Instrukcja jak poprawnie i skutecznie myć ręce znajduje się poniżej.
Źródło: www.gis.gov.pl