Dzień ten ma już 40-letnią tradycję. W 1974 roku dziennikarz Lynn Smith zaapelował do czytelników swojej gazety, aby przez jeden dzień nie palili papierosów – w efekcie, aż 150 tysięcy ludzi spróbowało przez jedną dobę wytrzymać bez palenia. Amerykańskie Towarzystwo Walki z Rakiem zachęcone powodzeniem akcji uznało trzeci czwartek listopada za Dzień Rzucania Palenia. W następnych latach akcja objęła swoim zasięgiem wszystkie stany. Idea dnia, w którym zachęca się palaczy do zerwania z nałogiem, przyjęła się także w innych krajach – od 1991 roku także w Polsce.
Celem akcji jest motywowanie palaczy do zerwania z nałogiem oraz ukazanie korzyści z życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego.
W Polsce prawie 9 milionów Polaków codziennie pali tytoń
Ponadto 1,1 miliona Polaków pali okazjonalnie, ponad 44% dorosłych Polaków jest narażonych na bierne palenie. Dopełnieniem jest fakt, że prawie 50% palących dorosłych przyznaje, że pali w obecności dzieci. Oznacza to, że codziennie około 4 mln dzieci ma kontakt z dymem tytoniowym. Należy pamiętać, iż boczny strumień dymu tytoniowego zawiera od 5 do 15 razy więcej tlenku węgla i od 2 do 20 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez palaczy.
Ok. 60 tysięcy Polaków rocznie umiera z powodu chorób odtytoniowych, blisko 2000 osób niepalących umiera z powodu biernej ekspozycji na dym tytoniowy.
Papieros- cichy zabójca!
Papierosy są jedynym legalnie sprzedawanym produktem o udowodnionym działaniu rakotwórczym. Nie ma mniej szkodliwych papierosów – wszystkie papierosy, bez wyjątku, „light” czy „slim”, są tak samo szkodliwe dla zdrowia, ponieważ dostarczają tyle samo trujących substancji do organizmu.
Dym tytoniowy zawiera ponad 4 000 związków chemicznych, w tym ponad 40 znanych czynników rakotwórczych oraz szereg środków toksycznych (nie ma żadnego bezpiecznego poziomu narażenia na dym tytoniowy).
Palenie tytoniu niesie za sobą poważne skutki zdrowotne
Choroby układu oddechowego – rozedmę płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli, raka płuc, raka języka, raka wargi, raka jamy ustnej, raka krtani, raka tchawicy, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, astmę oskrzelową, gruźlicę.
Choroby układu krążenia – chorobę niedokrwienną serca, zawał mięśnia sercowego, miażdżycę zarostową kończyn dolnych, nadciśnienie tętnicze, tętniaka aorty.
Inne choroby: raka nerki, raka pęcherza moczowego, raka przełyku, wrzody żołądka oraz dwunastnicy, przepukliny jelitowe, choroby oczu (katarakty, niedowidzenia, degenerację plamkową), impotencję, upośledzenie płodności.
Palenie tytoniu naraża na utratę zdrowia, ponadto pogarsza wygląd skóry. U palaczy wcześniej występują zmarszczki, opóźnia się gojenie ran oraz zaostrza się stan wielu schorzeń skóry (np. trądziku oraz łuszczycy). Palenie doprowadza również do przebarwienia i pokrycia kamieniem zębów, wystąpienia nieświeżego oddechu i żółcenia palców.
Palenie tytoniu w ciąży!
Palenie tytoniu jest niezwykle niebezpieczne dla rozwijającego się płodu. Dym z papierosa przenikając przez łożysko może doprowadzić do zahamowania rozwoju i niedotlenienia płodu, zaburzeń funkcji mózgu płodu, powstania wad wrodzonych. Noworodki, których matki były narażone na kontakt z dymem tytoniowym w czasie ciąży, bardzo często cechują się niską masą urodzeniową, niedostatecznym rozwojem funkcji płuc, dużą podatnością na ostre i przewlekłe choroby układu oddechowego, astmę, przewlekłe choroby ucha środkowego, a także zespół nagłego zgonu niemowlęcia.
Choć śmiertelne skutki tego nałogu są powszechnie znane, głównym problemem związanym z rzucaniem palenia jest fakt, iż papierosy zabijają powoli – palacz może nie odczuwać skutków swojego nałogu przez wiele lat. Niestety, kiedy już się pojawią, często bywa za późno.
Dlatego też nadzieję upatruje się w szeroko pojętych działaniach profilaktycznych.
Magdalena Droździk
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
data wprowadzenia: 19.11.2014 r.
data ostatniej aktualizacji: 19.11.2014 r.