Aktualności

2 maja 2014 r. dniem wolnym od pracy w WSSE w Krakowie

Na podstawie Zarządzenia nr 24/2014 Dyrektora Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie z dnia 31 marca 2014 roku, w sprawie wyznaczenia dodatkowych dni wolnych od pracy, ustala się 2 maja 2014 roku dniem wolnym od pracy w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie, wobec czego Stacja będzie NIECZYNNA.

Elżbieta Kuras
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 15 kwietnia 2014
Data ostatniej aktualizacji: 16 kwietnia 2014

3 MAJA – MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ASTMY I ALERGII

Astma i alergia stały się chorobami cywilizacyjnymi XXI wieku z uwagi na zwiększającą się liczbę osób borykających się z tymi schorzeniami.

Astma jest przewlekłą chorobą zapalną dróg oddechowych, charakteryzującą się nawracającymi atakami duszności, kaszlu i świszczącego oddechu.

Alergia natomiast, to nieprawidłowa reakcja organizmu na bodźce, które w normalnych warunkach nie są szkodliwe. W procesie alergicznym układ odpornościowy traktuje te zwykle niegroźne substancje jako elementy zagrażające, co wywołuje reakcję mającą na celu ich zneutralizowanie i wydalenie z organizmu.

W województwie małopolskim odnotowuje się jeden z najwyższych wskaźników zachorowań na astmę w Polsce, co może być spowodowane znacznym zanieczyszczeniem powietrza w tym regionie. Udowodniono bowiem, iż czynniki klimatyczne, zwłaszcza zanieczyszczenia powietrza, w bezpośredni sposób wpływają na wzrost ryzyka rozwoju astmy oskrzelowej, a także odpowiadają za wzmożone występowanie objawów choroby.

Ze względu na zbyt rzadkie rozpoznawanie i nieodpowiednie leczenie, astma i alergie stanowią poważny problem dla zdrowia publicznego na całym świecie. Międzynarodowy Dzień Astmy i Alergii ma na celu zwrócenie uwagi na konieczność poprawy diagnostyki i leczenia tych chorób, a także konieczność edukacji chorych i ich rodzin. Nieleczona astma lub alergia znacząco obniża bowiem jakość życia chorego.

Szczegółowe informacje znajdą Państwo w załączniku.

27 kwietnia – Dziań Walki z Czerniakiem

Częstość występowania czerniaka złośliwego wzrasta w Polsce, jak i na całym świecie.
W porównaniu do występowania innych nowotworów jest to choroba rzadka, ale o dynamicznym wzroście. Zachorowalność na czerniaka u mężczyzn i kobiet na całym świecie wzrosła z 2,3
i 2,2/100,000 osób, odpowiednio, w 1990 r. do 3,1 i 2,8/100,000 osób w 2008. Rokowania różnią się w zależności od zaawansowania choroby [1].

Etiologia

Najważniejszym czynnikiem ryzyka czerniaka jest promieniowanie ultrafioletowe (UV). Ekspozycja na promieniowanie UV, wywołuje uszkodzenia DNA oraz nasilenia wydzielania czynników wzrostowych przez melanocyty takich jak: czynnik stymulujący powstawanie kolonii (CSF), czynnik wzrostu fibroblastów (PGF) i transformujące czynniki wzrostu (TGF), które osłabiają mechanizmy obronne skóry [2]. Promieniowanie UV przyczynia się do powstawania utlenionej melaniny, która poza uszkodzeniem DNA, hamuje apoptozę komórek zaburzając homeostazę.

Genetyczne mechanizmy odpowiedzialne za inicjację i progresję czerniaka nie są do końca poznane. Wiadomo, że odgrywają one rolę w rozwoju około 10% przypadków czerniaka. [2,3]

Czynniki ryzyka, można podzielić na egzogenne (pochodzące z zewnętrz) jak i endogenne (wewnętrzne) [1].

Czynniki ryzyka zachorowania i rozwoju czerniaka skóry [3]

Egzogenne

Endogenne

Promieniowanie ultrafioletowe

Mała zawartość barwnika w skórze (jasne włosy, oczy, skóra)

Drażnienie mechaniczne lub chemiczne

Czerniak w rodzinie – predyspozycje genetyczne

Oparzenia słoneczne w dzieciństwie lub młodości

Zachorowania w przeszłości na czerniaka

Przyjmowania leków immunosupresyjnych

Znamiona melanocytowe

Palenie tytoniu

Albinizm

 

Rokowania

Za czynniki rokownicze istotne klinicznie uznaje się: grubość guza pierwotnego, który klasyfikuje się wg skali Breslowa, oraz brak lub obecność na powierzchni guza mikroowrzodzenia. Wśród innych czynników wymienia się: stężenie LDH w surowicy, obecność limfocytów naciekających guz, głębokość nacieku czerniaka, faza wzrostu wertykalnego czerniaka, cechy regresji nowotworu. Ponadto do ważnych czynników, odgrywających znaczącą rolę w rokowaniu zalicza się: wiek pacjenta, płeć czy przyjmowanie leków immunosupresyjnych. Lepsze rokowanie i lepsza odpowiedź na leczenie jest u młodszych pacjentów. Natomiast, cięższy przebieg choroby oraz gorsza odpowiedź na leczenie jest u mężczyzn. Czerniak w rodzinie nie pogarsza rokowania. Prawdopodobnie przyjmowanie leków immunosupresyjnych może pogorszyć przebieg choroby [4].

Źródło:

1. Curiel-Lewandrowski C, Atkins MB, Tsao H, et al. Risk factors for the development of melanoma. Literature review current through 2012 Aug

2. Michalska-Jakubus M, Jakubus T, Krasowska D. Czerniak – epidemiologia, etiopatogeneza
i rokowanie. Medycyna Rodzinna 2006, 2: 45-53

3. Amstrong AW, Liu V, Mihm MC, et al. Pathologic characteristics of melanoma. Literature review current through 2012 Aug

4. Wysocka J, Komorowski A, Wysocki W, et al. Czerniak skóry. Nowa klasyfikacja TNM (2010 r.). Medycyna Praktyczna Chirurgia 2011; 1

 

Agnieszka Kargul
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 24 kwietnia 2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 24 kwietnia 2014 r.

Pliki do pobrania:

25 kwietnia – Światowy Dzień Malarii

Według raportów WHO tylko w roku 2012 na świecie odnotowano 207 milionów przypadków zakażeń malarią, w tym 627 000 zgonów. Malarii można uniknąć! Należy zadbać o odpowiednią profilaktykę.

Wykres 1. Zapadalność (na 100 tys. mieszkańców) i liczba zachorowań na zimnicę (malarię) w Polsce w latach 1999 – 2013.

Źródło: opracowanie własne na podstawie Państwowy Zakład Higieny (PZH), Meldunki epidemiologiczne za lata 1999-2013.

Malaria jest wywoływana przez pierwotniaka z rodzaju Plasmodium, przenoszonego przez komara widliszka. Problem ten jest szczególnie istotny na obszarach malarycznych (południowy Meksyk, Ameryka Środkowa, Karaiby, dorzecza Amazonki i Orinoko w Ameryce Południowej, Afryka na południe od Sahary aż po RPA). Na Bliskim Wschodzie zagrożenie malarią jest niewielkie i sezonowe. Natomiast duże zagrożenie występuje na kontynencie indyjskim, w Indonezji i Timorze Wschodnim, a za kolebkę lekoopornych zarodźców malarii uważa się Indochiny.

Od roku 2000, zmniejszono o 42% wskaźnik śmiertelności na świecie. Udało się to dzięki zaangażowaniu wielu państw i przyjęciu za główny cel – zredukowanie zakażenia i wyeliminowanie choroby zakaźnej [1].

Światowy Dzień Walki z Malarią, wiąże się z koniecznością ciągłego poodejmowania działań w zakresie wspierania krajów zagrożonych występowaniem malarii w ich wysiłkach zmierzających do kontrolowania i eliminowania tej śmiertelnej choroby.

Liczba przypadków malarii wykrytej przez systemy nadzoru wzrosła z 10% w roku 2010 do 14% w 2012 roku. Wg WHO w 41 krajach, nie jest możliwe dokonanie wiarygodnej oceny trendów malarii, ze względu na niekompletność lub niezgodność w raportowaniu zachorowań w czasie, czy zmian w praktyce diagnostycznej w poszczególnych krajach. WHO wzywa kraje endemiczne do wzmocnienia systemów nadzoru i rejestracji przypadków zakażeń malarią [1].

Kto jest w grupie ryzyka?

Około połowa populacji na świecie jest zagrożonych malarią.

Przede wszystkim:

  • Osoby podróżujące, ze względu na brak szczepionki zapobiegającej zakażeniu.
  • Populacja z HIV/AIDS – ze względu na obniżoną odporność.
  • Dzieci ze stabilnych obszarów transmisji zakażenia z niewykształconym w pełni mechanizmem odporności, mogą zachorować na najcięższą postać choroby.
  • Kobiety w ciąży ze względu na obniżoną odporność.
  • Imigranci z terenów endemicznych oraz ich dzieci mieszkający na terenach endemicznych, którzy wracają do swoich krajów, ryzyko w tej grupie wiąże się z zanikającym lub brakiem odporności [1].

Objawy

Podstawowym i najczęściej występującym objawem jest wysoka gorączka, dochodząca nawet do 40 st. C oraz dreszcze. Gorączka może ustępować, jednak ma ona charakter nawracający. Towarzyszyć jej mogą: bóle głowy i mięśni, osłabienie i biegunka, kaszel, żółtaczka, nudności i wymioty [2]. 

Rozpoznanie

U osób, które wróciły z krajów tropikalnych zaobserwowano gorączkę, należy wykonać testy w kierunku malarii. Ze względu na to, że badanie wymaga dużej precyzji, zaleca się, aby wykonywać je w laboratorium referencyjnym (wykaz laboratoriów referencyjnych określa Załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2012 roku) [2, 4].

Ochrona

  • Mechaniczna – używanie moskitier lub siatek osłonowych – służących do ochrony przed ukąszeniem komara a tym samym rozprzestrzeniania się malarii. W niektórych krajach zaleca się także zwalczanie postaci larwalnych komarów. Sąto jedynie działania, które może zmniejszyć transmisję malarii do zera.
  • Unikanie przebywania w miejscach i czasie o największej aktywności owadów (od zmierzchu do świtu).
  • Chemoprewencja dla najbardziej zagrożonej populacji, szczególnie kobiet ciężarnych i niemowląt. Chemioprewencją, polega na podawaniu leków antymalarycznych (sulfodoksyna-pirymetamina i amodiachina), szczególnie tam gdzie istnie wysokie ryzyko sezonowej transmisji zakażenia. Jak podaje WHO, dzięki takiej prewencji można uniknąć zakażenia u 25 milionów dzieci w wieku 3 do 59 miesięcy każdego roku [5].
  • Wykonanie testów diagnostycznych w celu potwierdzenia diagnozy malarii.

W indywidualnych przypadkach, środki ochrony przedukąszeniami komarów stanowią pierwszą linię obrony dla zapobiegania malarii

Obecnie oceniana jest szczepionka przeciwko malarii w dużym badaniu klinicznym (RTS, S/AS01; III faza badania), w 7 krajach w Afryce. Zalecenia WHO do stosowania tej szczepionki zależeć będzie od ostatecznych wyników z badań klinicznych. Te ostateczne wyniki spodziewane są pod koniec 2014 r. i planowane podjęcie decyzji co do zaleceń co do tego, czy ta szczepionka powinna być dodana do istniejących narzędzi kontroli malarii planowana jest pod koniec 2015 roku [1, 3].

 

Objaśnienie: Laboratorium referencyjne – wg Ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz.U. 2001nr 76 poz. 811), to  laboratorium odwoławcze, uprawnione przez ministra właściwego do spraw środowiska do wydawania opinii w sprawach GMO i stosujące w zakresie oznaczeń wiarygodne metody badań potwierdzone w systemie badań między laboratoryjnych

[1] Światowa Organizacja Zdrowia, WHO http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs094/en/ [dostęp: 17.04.2014 r.]

[2] Szczeklik I. Podręcznik chorób wewnętrznych, Medycyna Praktyczna, Kraków 2013

[3] Walczak A., O niezbędności profilaktyki malarii wśród polskich podróżnych, Zakład Higieny i Epidemiologii, Pomorskich Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Probl Hig Epidemiol 2014, 95 (1): 1-5

[4] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 czerwca 2012 roku w sprawie wykazu laboratoriów referencyjnych. Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2012 r. (poz. 728)

[5] Światowa Organizacja Zdrowia, WHO http://www.who.int/malaria/areas/preventive_therapies/children/en/ [dostęp: 22.04.2014 r.]

 

Agnieszka Kargul
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 23 kwietnia 2014
Data ostatniej aktualizacji: 23 kwietnia 2014

 

PODSUMOWANIE Dnia Otwartego w WSSE w Krakowie – 12 kwietnia 2014 r.

12 kwietnia 2014 roku był Dniem Otwartym w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie. Tegoroczne obchody odbywały się pod hasłem: Bezpieczne otoczenie to zdrowie dzieci.

Cykl wykładów nt. różnych aspektów bezpieczeństwa i zdrowia dzieci, rozpoczęła prezentacja raportu „Bezpieczeństwo w małopolskich przedszkolach”, przedstawiona przez Małopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, Michała Seweryna. Kolejne dwa dotyczące chorób infekcyjnych i pasożytniczych u dzieci oraz faktów i mitów nt. szczepień ochronnych, zaprezentowały Panie: dr med. Anna Gorczyca, Ordynator Oddziału Chorób Infekcyjnych Dzieci i Hepatologii Dziecięcej oraz lek. med. Danuta Jurkiewicz-Badacz, Kierownik Centrum Szczepień, obie z Krakowskiego Szpitala Klinicznego im. Jana Pawła II.

Wydarzenie obfitowało w różnego rodzaju atrakcje zarówno dla dzieci jak i dorosłych uczestników. Największym zainteresowaniem cieszył się kącik zabaw dla dzieci, w którym wolontariusze Fundacji Kraina Zdrowia dbali o bezpieczeństwo i zapewniali najmłodszym liczne atrakcje. Przegląd stomatologiczny prowadzony przez lekarzy stomatologów także z tej Fundacji umożliwił skontrolowanie zdrowia jamy ustnej u najmłodszych uczestników. Miła atmosfera zachęcała dzieci i rodziców do skorzystania z tej profesjonalnej, nieodpłatnej usługi.

Wiele radości dostarczyła dzieciom (i dorosłym) prezentacja wozu strażackiego w wykonaniu przedstawicieli Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie. Także radiowóz i ambulans stanowiły dużą atrakcję, z której chętnie korzystali najmłodsi.

Wybitnymi animatorami zabaw okazali się wolontariusze z Fundacji Dr Clown, których umiejętności przyciągały do wspólnej zabawy dzieci i dorosłych. Także studenci Uniwersytetu Pedagogicznego zapewniali atrakcje w postaci gier integracyjnych i licznych zabaw na świeżym powietrzu.

Wśród dorosłych dużą popularnością cieszyły się badania stężenia glukozy we krwi , pomiar stężenia tlenku węgla w wydychanym powietrzu oraz pomiar ciśnienia tętniczego, które prowadzili wolontariusze z organizacji IFMSA Poland. Stowarzyszenie IFMSA zapewniło tez ciekawą atrakcję dla dzieci – kącik medyczny, w którym dzieci miały okazję wcielić się w rolę lekarza i pielęgniarki i udzielić pomocy chorującym maskotkom.

Wielu uczestników skorzystało z możliwości obejrzenia laboratorium mikrobiologii, na co dzień niedostępnego dla klientów Stacji, oraz uczestniczyło w pokazach laboratoryjnych, np. pomiarze pola elektromagnetycznego emitowanego przez telefony komórkowe.

Cieszymy się, że tak licznie przybyli Państwo, aby towarzyszyć nam w obchodach Dnia Otwartego. Mamy nadzieję, że atrakcje, które z tej okazji przygotowaliśmy, umiliły czas i dostarczyły licznych wrażeń. Mamy nadzieję, że spotkamy się w przyszłym roku, z tej samej okazji, w tym samym miejscu.

Serdeczne podziękowania składamy firmom i instytucjom, które zaangażowały się w organizację wydarzenia:

Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II
Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie
Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN
Coradea Sp. z o.o.
IFMSA-Poland Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny
Centrum Rodzinki Sp. z o.o.
Związek Harcerstwa Polskiego
Fundacja Dr Clown
Fundacja Kraina Zdrowia

Za wsparcie medialne dziękujemy patronom, którymi byli:

TVP Kraków
Radio Kraków
 

Elżbieta Kuras
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 16 kwietnia 2014
Data ostatniej aktualizacji: 16 kwietnia 2014

 

Galeria zdjęć:

Małopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny – dr Michał Seweryn. Prezentacja raportu „Bezpieczeństw w małopolskich przedszkolach”.

Uczestnicy Dnia Otwartego – wykłady.

Wolontariusze ze Stowarzyszenia IFMSA – badanie stężenia glukozy we krwi, pomiar stężenia tlenku węgla w wydychanym powietrzu oraz pomiar ciśnienia krwi.

Kącik Medyczny dla dzieci zorganizowany przez wolontariuszy Stowarzyszenia IFMSA.

Kącik zabaw dla dzieci stworzony dzięki uprzejmości p. Agnmieszki Latochy z Centrum Rodzinki.
Dzieci bawią się pod opieka wolontariuszy z Fundacji Kraina Zdrowia.

Atrakcja dla małych i dużych – Wóz strażacki i dzielni strażacy.
Dzięki uprzejmości Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie.

Ambulans również wzbudzał zainteresowanie wśród uczestników Dnia Otwartego.
Dzięki uprzejmości firmy Coradea Sp. z o. o.

Radiowóz, Panowie Policjanci i Inspektor Wawelek – dzięki uprzejmości Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie.

Smaczny i zdrowy poczęstunek zorganizowany w ramach współpracy z marką Żywiec Zdrój oraz Tymbark. Dziękujemy!

Gry i zabawy dla najmłodszych. Animatorami zabaw byli wolontariusze z Fundacji Dr Clown.

Harcerze z 3 Pruskiej Drużyny Harcerzy „Gniazdo” uczą najmłodszych udzielania pierwszej pomocy.

Malowanie twarzy w wykonaniu wolontariuszy Fundacji Dr Clown.

Dzień Otwarty w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie – 12 kwietnia 2014 r.

Pliki do pobrania:

Zasady zachowania bezpieczeństwa higieniczno-sanitarnego podczas pielgrzymki do Rzymu

Realizując swoje ustawowe obowiązki, Główny Inspektor Sanitarny w trosce o bezpieczeństwo i komfort Pielgrzymów udających się na uroczystość kanonizacji Błogosławionego Jana Pawła II, przekazuje w formie ulotki niezbędne informacje i zalecenia, których należy przestrzegać podczas pielgrzymki, z uprzejma prośbą o zapoznanie z nimi uczestników organizowanych pielgrzymek.

GIS przypomina przede wszystkim o głównych zasadach przestrzegania higieny, dzięki którym można ustrzec się przed zatruciami i inymi powikłaniami zdrowotnymi.
Wszystkich pielgrzymów zachęcamy do wydrukowania ulotki i korzystania z informacji w niej zawartych podczas pielgrzymki.

 

Elżbieta Kuras
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 15 kwietnia 2014
Data ostatniej aktualizacji: 15 kwietnia 2014

Pliki do pobrania:

7 kwietnia – Światowy Dzień Zdrowia WHO – CHOROBY WEKTOROWE

Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest każdego roku 7 kwietnia, aby uczcić rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia w 1948 roku. Co roku jest wybierany temat przewodni z zakresu zdrowia publicznego, który w danym okresie wymaga szczególnej uwagi. Obchody Światowego Dnia Zdrowia stwarzają możliwość podjęcia wielu działań, których efektem jest poprawa stanu zdrowia ludzi.

Tematem przewodnim Światowego Dnia Zdrowia 2014 są choroby przenoszone przez wektory. Wektory to organizmy, które są przenosicielami patogenów lub pasożytów. Poprzez wędrówkę i kontakt z otoczeniem przenoszą groźne drobnoustroje na inne organizmy, często na ludzi. W ten sposób mogą wywołać choroby, które zagrażają życiu lub zdrowiu człowieka. Przykładem wciąż groźnej choroby pasożytniczej jest malaria, która w 2010 roku pochłonęła 660 000 ofiar, natomiast w ostatnim czasie znacznie wzrosło rozpowszechnienie gorączki denga, której wzrost na przełomie 50 lat jest 30-krotny. Do innych chorób przenoszonych przez wektory zaliczamy między innymi Gorączkę Zachodniego Nilu, chikungunyę, odkleszczowe zapalenie mózgu, czy boreliozę.

Podczas Światowego Dnia Zdrowia 2014 chcemy zwrócić uwagę by:

  • Rodziny mieszkające na obszarach najbardziej zagrożonych miały wiedzę jak należy się chronić przed tymi chorobami;
  • Władze odpowiedzialne za zdrowie pomagały ludziom w ochronie przed tymi zagrożeniami;
  • Podróżni mieli świadomość, kiedy istnieje konieczność ochrony i jakie środki profilaktyczne należy podjąć;
  • Władze w krajach, w których choroby przenoszone przez wektory stają się problemem zdrowotnym, podjęły kroki w celu ochrony ludności przed nimi tymi chorobami.

W załączeniu znajduje się prezentacja dotycząca chorób wektorowych przygotowana przez Panią dr Dorotę Mrożek-Budzyn z Okazji Światowego Dnia Zdrowia.

Elżbieta Kuras
Dział Zdrowia Publicznego i Promocja Zdrowia
Data wprowadzenia: 7 kwietnia 2014
Data ostatniej aktualizacji: 7 kwietnia 2014

Pliki do pobrania:

ŻÓŁTY TYDZIEŃ – 31 marca – 14 kwietnia

Ideą akcji Żółty Tydzień jest edukacja na temat zagrożeń związanych z wirusowym zapaleniem wątroby typu A i typu B oraz popularyzacja szczepień ochronnych, jako skutecznej profilaktyki tych chorób.

Profilaktyka może uchronić przed poważnymi konsekwencjami wirusowego zapalenia wątroby  WZW A i B powiedz NIE!

Adresy punktów szczepień biorących udział w akcji można znaleźć na stronie www.zoltytydzien.pl.

Co to jest wirusowe zapalenie wątroby?

Wirusowe zapalenie wątroby oznacza chorobę, która powstaje po zakażeniu wirusami hepatotropowymi, dla których komórka wątrobowa jest docelowym miejscem namnażania się; oznacza także ewentualne zniszczenie komórki. Ostre zapalenie wątroby może przejść w przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby, wówczas może rozwinąć się marskość wątroby, a także pierwotny rak wątroby.

Epidemiologia – WZW typu A

W roku 2009 zarejestrowano ogółem 652 zachorowania. W przeliczeniu na 100 000 ludności zapadalność wynosiła 1,71 i była ponad 3 – krotnie wyższa niż w 2008 r. (0,55 na 100 000 mieszkańców).

Tab.1 Liczba zachorowań oraz zapadalność na 100 000 ludności na WZW typu A w Polsce i województwie małopolskim

 

2008

2009

 

Zachorowalność

Zapadalność

Hospitalizacja

%

Zachorowalność

Zapadalność

Hospitalizacja

Polska

208

0,55

207

652

1,71

98,5

Małopolska

9

0,27

9

44

1,34

100

Źródło: http://www.pzh.gov.pl/przeglad_epimed/65/Przeg%20epidem%202-2011.pdf

Epidemiologia – WZW typu B

W 2009 roku zarejestrowano w Polsce ogółem 1475 zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B (wzw B), zapadalność w przeliczeniu na 100 000 ludności wyniosła 3,87. W porównaniu do roku 2008 (1337; 3,51) zapadalność wzrosła o 10,2% i był to jeden z największych (procentowo) rocznych wzrostów odnotowanych w ciągu ostatnich 10 lat.

Tab. 2. Liczba zachorowań oraz zapadalność na 100 000 ludności na WZW typu B w Polsce i województwie małopolskim

 

Mediana 2005-2007

2008

2009

 

Zachorowalność

Zapadalność

Zachorowalność

Zapadalność

Zachorowalność

Zapadalność

Polska

1 693

4,44

1337

3,51

1,475

63,87

Małopolska

85

2,61

43

1,31

20

0,61

 

Źródło: http://www.pzh.gov.pl/przeglad_epimed/65/Przeg%20epidem%202-2011.pdf

WZW A i WZW B

Różnią się drogą zakażenia oraz przebiegiem klinicznym choroby.

• WZW typu A przenosi się drogą pokarmową – głównie przez brudną wodę lub żywność. Potocznie nazywana choroba brudnych rąk.

• WZW typu B – do zakażenia dochodzi na skutek naruszenia ciągłości tkanek i kontakt z ludzkimi wydzielinami zawierającymi wirusa. Może się także przenosić drogą seksualną lub z zakażonej matki na dziecko, a także przez przeszczep narządu od zakażonej osoby. 

Zwróć uwagę na objawy

Okres wylęgania (inkubacji )wirusa w organizmie człowieka trwa od 2 tygodni nawet do 6 miesięcy. Do najczęstszych objawów należą: bóle mięśni i stawów, wymioty oraz biegunka. Wraz z rozwojem choroby dochodzi do przebarwienia skóry i białkówek na kolor żółty pojawia się także ciemny mocz oraz odbarwiony stolec.

U części chorych może dojść do przewlekłego przebiegu choroby. Przewlekłe WZW typu B często przechodzi w marskość wątroby lub prowadzi do powstania raka wątroby.

Jak zapobiegać zakażeniom – WZW typu A?

Aby uniknąć zakażenia należy pić napoje tylko butelkowe w szczególności gdy przebywamy w krajach o klimacie „gorącym”. Przed spożyciem np. owoców należy je dokładnie umyć i ograniczać produkty surowe.  Jednak najlepszą metodą zapobiegającą zakażeniu jest szczepienie.

Ponadto należy przestrzegać zasady higieny osobistej. Należy myć ręce po wyjściu z ubikacji, przed przygotowaniem posiłków i przed jedzeniem.

Kto powinien zostać zaszczepiony?

·         osoby zatrudnione przy dystrybucji i produkcji żywności,

·         dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży,

·         osoby wybierających się do krajów o wysokim stopniu zachorowalności.

Jak zapobiegać zakażeniom – WZW typu B?

Do zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby typu B, zwanym potocznie przez pacjentów żółtaczką wszczepienną, wystarczy zaledwie kropla krwi, dlatego niebezpieczne dla naszego zdrowia mogą być zabiegi wykonywane w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych czy salonie tatuażu. Duże ryzyko zakażenia niosą też kontakty seksualne z osobą zakażoną wirusem HBV2,5. Najlepszym sposobem profilaktyki jest zaszczepienie się przeciwko tej chorobie. Szczepienia ochronne ( w Polsce bezpłatnymi szczepieniami przeciwko WZW są objęte liczne grupy osób, m.in. dzieci i młodzież oraz osoby będące w bliskim kontakcie z osobą zakażoną )

Znając drogi przenoszenia się wirusa należy unikać zachowań ryzykownych, które mogą kaleczyć skórę lub śluzówki.

Komu szczególnie zalecane są szczepienia WZW typu B?

·         osobom, które ze względu na tryb życia lub wykonywane zajęcia są narażone na zakażenia związane z uszkodzeniem ciągłości tkanek lub poprzez kontakt seksualny;

·         przewlekle chorym o dużym ryzyku zakażenia HBV, nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych (zaleca się podawanie dawek przypominających w przypadku, gdy stężenie anty-HBs w surowicy zmniejszy się poniżej najmniejszego stężenia ochronnego [10 IU/l]; dawki przypominające podawać według wskazań lekarza oraz producenta; badanie anty-HBs nie jest finansowane z budżetu Ministerstwa Zdrowia);

·         chorym przygotowywanym do zabiegów operacyjnych (niedopuszczalne jest jednak odmawianie wykonania zabiegu medycznego związanego z naruszeniem ciągłości tkanek w przypadku nieprzeprowadzenia szczepienia przeciwko WZW typu B);

·         dzieciom i młodzieży nieobjętym dotąd szczepieniami obowiązkowymi;

·         osobom dorosłym, zwłaszcza w wieku starszym.

Szczepionki przeciwko WZW typu A i WZW typu B są preparatami bezpiecznymi i nie ma zgłoszeń o występowaniu niepożądanych odczynów poszczepiennych. Należy podkreślić, że stosowane obecnie szczepionki przeciw tym chorobom są produktami biotechnologicznymi i nie zawierają drobnoustrojów, które mogłyby wywołać niepożądane skutki.

Agnieszka Kargul
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 4 kwietnia 2014 r.
Data ostatniej aktualizacji: 4 kwietnia 2014 r.
 

 

Pliki do pobrania:

Ciekawostki zdrowotne – kwiecień 2014

 

Agnieszka Kargul
Natalia Synowska
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 3 kwietnia 2014
Data ostatniej aktualizacji: 3 kwietnia 2014

Pliki do pobrania:

DZIEŃ OTWARTY W WOJEWÓDZKIEJ STACJI SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNEJ W KRAKOWIE

 

MIEJSCE: Kraków, ul. Prądnicka 76 – Budynek Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej

DATA: Sobota, 12 kwietnia 2014 r., godz. 10:00 – 14:00

12 kwietnia 2014 r. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie, w ramach Dnia Otwartego, planuje przeprowadzenie akcji edukacyjnej pt. Bezpieczne otoczenie to zdrowie dzieci. Przedsięwzięcie ma na celu przybliżenie rodzicom i opiekunom najważniejszych aspektów dotyczących bezpieczeństwa i zdrowia dzieci, m. in.:

·       odpowiednich warunków do nauki i zabawy w szkole i w przedszkolu (prezentacja wyników raportu dot. bezpieczeństwa w małopolskich przedszkolach),

·         podstawowych aspektów zdrowego odżywiania,

·         zasad dotyczących bezpieczeństwa żywności,

·         chorób zakaźnych u dzieci,

·         znaczenia szczepień ochronnych dla zdrowia i prawidłowego rozwoju dzieci.

Wszystkim odwiedzającym Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Dniu Otwartym, proponujemy udział w wykładach prowadzonych przez zaproszonych specjalistów – dr med. Anna Gorczyca, Ordynator Oddziału Chorób Infekcyjnych Dzieci i Hepatologii Dziecięcej oraz lek. med. Danuta Jurkiewicz-Badacz, kierownik Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w Krakowie. Zachęcamy także do skorzystania z możliwości zwiedzenia laboratorium, na co dzień niedostępnego dla klientów. Do dyspozycji uczestników będzie także:

·       punkt konsultacyjny dot. wymogów sanitarnych dla żłobków i przedszkoli,

·       możliwość zbadania stężenia glukozy we krwi,

·       możliwość zbadania stężenia tlenku węgla w wydychanym powietrzu,

·       punkt badania twardości wody (w tym celu należy przynieść do punktu minimum
        100 ml wody, najlepiej w butelce po wodzie mineralnej).

 

Najmłodszym uczestnikom zapewnimy atrakcje takie jak:

·         kącik zabaw,

·         gry na świeżym powietrzu,

·         pokaz udzielania pierwszej pomocy,

·         zabawy z klaunami,

·         możliwość obejrzenia radiowozu, wozu strażackiego oraz ambulansu.

Animatorami zabaw będą studenci Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

 

Partnerzy:

Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II
Coredea Sp. z o. o.
Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie
Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie
Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA Poland
Związek Harcerstwa Polskiego
Centrum Rodzinki Sp. z o. o.
Fundacja Dr Clown
Żywiec Zdrój

Patronat medialny:

TVP Kraków
Radio Kraków
 

PLAN DNIA

SALA nr 3 (parter)

10:00 – 10:30 przedstawienie wyniku raportu nt. bezpieczeństwa w małopolskich przedszkolach (Małopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny – dr Michał Seweryn)

10:30 – 11:00 Jak unikać chorób infekcyjnych i pasożytniczych. Co czyha na dziecko w otoczeniu? (dr med. Anna Gorczyca, Ordynator Oddziału Chorób Infekcyjnych Dzieci i Hepatologii Dziecięcej, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II)

11:00 – 11:30 Fakty i mity dotyczące szczepień u dzieci (lek. med. Danuta Jurkiewicz-Badacz, Kierownik Centrum Szczepień, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II)

12:10 – 12:40 Zatrucia pokarmowe – co warto wiedzieć? (p. S. Szupińska-Hamerlik)

12:40 – 13:10 Spór o jajko czyli plusy i minusy konsumpcji jaj (p. B. Obłąk)

13:10 – 13:35  Prezentacja właściwego sposobu układania żywności w lodówce
(p. P. Pokrzywa)

13:35 – 14:00 Pola elektromagnetyczne – czy jest się czego bać? (p. J. Szcześniak)

Laboratorium (III piętro)

11:30 – 12:10 Zwiedzanie laboratorium mikrobiologii (pod opieką p. S. Szupińskiej-Hamerlik)

SALA nr 126 (I piętro)

11:00 – 11:30 Szkodniki spożywcze – omówienie oraz prezentacja eksponatów (p. M. Habrat)

11:30 – 12:00 Rozdział barwników spożywczych na kolumnie lub płytce chromatograficznej (p. E. Witek)

12:15 – 13:00 Pokaz pomiarów telefonów komórkowych, omówienie zasad pomiarów (p. J. Szcześniak, p. P. Kozaczka)

Punkt pomiaru twardości wody (parter)

11:00 – 14:00 Pomiar twardości wody (aby skorzystać z możliwości oceny twardości wody, należy przynieść do Punktu co najmniej 100 ml wody w czystej butelce po wodzie mineralnej)

 

Zajęcia na świeżym powietrzu (ogród za budynkiem Stacji) 10:00 – 14:00

Możliwość obejrzenia:

·         Radiowozu (10:00 – 12:30)

·         Ambulansu (10:00 – 14:00)

·         Wozu strażackiego (11:00 – 13:00)

 

Gry i zabawy na świeżym powietrzu (pod opieką studentów Uniwersytetu Pedagogicznego).

Pokaz iluzji, malowanie twarzy, zabawy z klaunami, balonowe zwierzaki (Wolontariusze z Fundacji Dr Clown).

Pokaz udzielania pierwszej pomocy w wykonaniu Harcerzy ze Związku Harcerstwa Polskiego.

NOWE! Przegląd stomatologiczny dla dzieci (Wolontariusze – lekarze stomatolodzy z Fundacji Kraina Zdrowia)

Od godziny 10:00 do 14:00 do dyspozycji będzie kącik dla dzieci wyposażony w zabawki, kredki, tablice do malowania…

 

Elżbieta Kuras
Dział Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia
Data wprowadzenia: 3 kwietnia 2014
Data ostatniej aktualizacji: 10 kwietnia 2014
 

Darmowe grafiki zaczerpnięte ze strony internetowej: pl.freepik.com

 

 

Pliki do pobrania: